Iδιωτική πολεμική αεροπορική δύναμη στην Ισλανδία;

Μία πολύ περίεργη και ενδιαφέρουσα ιστορία εκτυλίσσεται τον τελευταίο καιρό στην Ισλανδία η οποία μπορεί να αποτελεί απόδειξη της οικονομικής δυσπραγίας της χώρας μπορεί όμως και να υποκρύπτει και κάτι άλλο.

H Ισλανδία, εν μέσω των οικονομικών προβλημάτων που προκάλεσε στη χώρα η οικονομική κρίση, σχεδιάζει να νοικιάσει μία αεροπορική βάση σε μία ιδιωτική εταιρεία η οποία δηλώνει πως θα την χρησιμοποιήσει για εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Το Ρέικιαβικ σκέφτεται να παραχωρήσει την αεροπορική βάση του Κέφλαβικ, η οποία κατά την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου λειτούργησε ως μία σημαντικότατη προχωρημένη βάση της Δύσης στον βορρά, στην ECA Program.

H εν λόγω εταιρεία βρίσκεται σε διαπραγματεύσεις με την Λευκορωσία για την αγορά από αυτήν σημαντικού αριθμού μαχητικών τύπου Σουχόι, συνολικής αξίας 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η ΕCA Program σχεδιάζει να εγκαταστήσει τα μαχητικά στην βάση του Κέφλαβικ και να δημιουργήσει ένα κέντρο εκπαίδευσης για αεροπορίες οι οποίες θα ήθελαν να δοκιμάσουν τις δυνατότητες των χειριστών και των αεροσκαφών τους εναντίον μαχητικών ανατολικής προέλευσης τα οποία επιχειρούν υπό πραγματικές συνθήκες με τις αεροπορικές δυνάμεις της Ρωσία και της Κίνας.

Θα πρέπει να σημειωθεί πως για την ώρα η εταιρεία ισχυρίζεται πως έχει αποσπάσει την υπογραφή πέντε συνολικά αεροπορικών δυνάμεων οι οποίες θα ήθελαν να συμμετάσχουν στο εν λόγω πρόγραμμα.

Σύμφωνα με έναν από τους ιδρυτές της εταιρείας, τον Ολλανδό Μέλβιλ Τεν Κάτε, «είμαστε σαν μία υπηρεσία ενοικίασης αυτοκινήτων στο πεδίο της στρατιωτικής εκπαίδευσης».

Ο Μ. Τεν Κάτε δήλωσε πως η εταιρεία του έχει συμφωνήσει με την Λευκορωσική BelTechExport για την αγορά 15 Su-27 “Flanker”, με προαίρεση την απόκτηση 18 μαχητικών ακόμα. Με άλλα λόγια, εάν οι πληροφορίες είναι σωστές η ECA Program σε λίγο καιρό θα μπορεί να διαθέτει έναν στόλο 33 μαχητικών αεροσκαφών υψηλών επιδόσεων!

Το Ρέικιαβικ από την πλευρά του φαίνεται να λαμβάνει σοβαρά το όλο σχέδιο αφού φέρεται να έχει ήδη ολοκληρώσει τις γραφειοκρατικές διατυπώσεις (end-user certificates) για την ομαλή εισαγωγή των πρώτων μαχητικών στην χώρα! Σε κάθε περίπτωση η χώρα δηλώνει πως θα έρθει σε συνεννόηση με το ΝΑΤΟ πριν ολοκληρώσει την διαδικασία αποδοχής της πρότασης της ECA Program.

Για την ώρα η όλη ιστορία δεν έχει ξεκαθαρίσει πλήρως αφού ακόμα και η BelTecfhExport δεν επιβεβαίωσε την ύπαρξη της εν λόγω συμφωνίας. Από την πλευρά της η Rosoboronexport αρνήθηκε και αυτή κάθε εμπλοκή στο όλο θέμα.

Σύμφωνα με τον Μ. Τεν Κάτε τα μαχητικά που η εταιρεία του έχει συμφωνήσει να αποκτήσει είναι ρωσικής κατασκευής και θα «αναβαθμιστούν» στην Λευκορωσία μόλις παραληφθούν, κάτι το οποίο θα γίνει τον Οκτώβριο. Στο θέμα της χρηματοδότησης του όλου εγχειρήματος Μ. Τεν Κάτε υπογράμμισε πως οι επενδυτές προέρχονται από χώρες της Μέσης Ανατολής και της Ασίας.

Η εταιρεία δήλωσε ακόμα πως δεν σκοπεύει να οπλίσει τα μαχητικά με πραγματικά οπλικά συστήματα ενώ η όλη εκπαιδευτική δραστηριότητα δεν πρόκειται να διεξαχθεί στον εναέριο χώρο της Ισλανδίας.

Όπως είναι φυσικό στην Ισλανδία η εν λόγω ιστορία έχει προκαλέσει αντιδράσεις και οι πολέμιοί της ισχυρίζονται πως η κυβέρνηση παραδίδει την άμυνα της χώρας σε έναν μυστηριώδη «ιδιωτικό στρατό» ο οποίος σκοπό έχει να υποκαταστήσει τις αμερικανικές δυνάμεις οι οποίες εγκατέλειψαν την αεροπορική βάση του Κέφλαβικ το 2006.

Για την ώρα θα πρέπει να αποδειχθεί πως η εταιρεία έχει πραγματικά προχωρήσει σε μία επένδυση του συγκεκριμένου μεγέθους και πως το Ρέικιαβικ έχει πράγματι δώσει τη συγκατάθεσή του για την απόδοση της αεροπορικής βάσης στην ιδιωτική εταιρεία. Εάν όλα τα παραπάνω συμβούν, τότε στην συγκεκριμένη περιοχή, θα επιχειρούν τουλάχιστον 33 μαχητικά πρώτης γραμμής.

Το ερώτημα για την εθνικότητα των χειριστών παραμένει αφού είναι λογικό να υποθέσει κάποιος πως αυτοί θα είναι Ρώσοι βετεράνοι με εμπειρία στο εν λόγω αεροσκάφος. Εάν μάλιστα κάποιος συνυπολογίσει το γεγονός πως η εταιρεία φιλοδοξεί να εκπαιδεύει δυτικές αεροπορίες σε ρωσικές τακτικές και αεροσκάφη τότε η πιθανότητα οι χειριστές να είναι ρωσικής καταγωγής μετατρέπεται σε βεβαιότητα.

Ένα δεύτερο ερώτημα έχει να κάνει με την ταυτότητα του «χρηματοδότη» ενός εγχειρήματος τέτοιας φύσης και υφής. Σε κάθε περίπτωση θα πρέπει να υπενθυμιστεί πως η Ισλανδία αποτέλεσε την χώρα στην οποία η Μόσχα αμέσως εξέφρασε της «αλληλεγγύη» της, ακόμα και με παροχή δανείου, όταν ξέσπασε η οικονομική κρίση στα τέλη του 2008.

Σε γενικές γραμμές, εάν και εφόσον η ιστορία αυτή προχωρήσει, ο αριθμός και ο τύπος των αεροσκαφών, το επίπεδο της «αναβάθμισής» τους, η εθνικότητα των χειριστών αλλά κυρίως η προέλευση των χρηματοδοτών θα πρέπει να ξεκαθαρίσουν πριν κάποιος μπορέσει να βγάλει ασφαλή συμπεράσματα για την εν λόγω εξέλιξη. Το σίγουρο είναι πως η γεωγραφική θέση της αεροπορικής βάσης θέτει πολλά ερωτηματικά για το κατά πόσο η Ουάσιγκτον, αλλά και το Λονδίνο θα επιτρέψουν μία τέτοια, μη ελεγχόμενη από αυτούς, πρωτοβουλία να αναπτυχθεί.

Οι εξελίξεις αναμένονται με ενδιαφέρον.