Με ενθουσιασμό στην Τεχεράνη και με επιφυλακτικότητα στη Δύση και τη Ρωσία έγινε δεκτή χθες η υπογραφή της περιβόητης συμφωνίας ανταλλαγής ιρανικού ουρανίου με διαμεσολαβητές την Τουρκία και τη Βραζιλία, μέλη την περίοδο αυτή του Σ.Α. του ΟΗΕ και «ανερχόμενες διεθνείς δυνάμεις» κατά τον «Γκάρντιαν». Με χέρια υψωμένα και σφιχτά κρατημένα ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν και ο Βραζιλιάνος πρόεδρος Λούλα ντα Σίλβα, οι υπουργοί τους των Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου και Σέλσο Αμοριμ, και ο Ιρανός πρόεδρος Μαχμούντ Αχμεντινεζάντ, που έκανε και το σήμα της νίκης, χαιρέτισαν την υπογραφή της συμφωνίας. «Δεν χρειάζονται πια οι κυρώσεις, υπάρχει η διπλωματία», ήταν το συμπέρασμα της τουρκικής πλευράς.
Βάσει της συμφωνίας, το Ιράν δέχεται τη μεταφορά 1.200 κιλών ουρανίου χαμηλού εμπλουτισμού -το 1/3 των αποθεμάτων του σε ουράνιο ή το 1/2 σύμφωνα με Δυτικό διπλωμάτη- στην Τουρκία όπου θα αποθηκευτεί και θα υπόκειται σε ελέγχους της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ). Υστερα από ένα χρόνο 120 κιλά ουρανίου εμπλουτισμένου κατά 20% από τη Ρωσία και τη Γαλλία θα επιστραφεί προς χρήση του πυρηνικού αντιδραστήρα της Τεχεράνης, όπως διευκρινίζεται στο κοινό ανακοινωθέν.
Η χθεσινή συμφωνία είναι περίπου αντίστοιχη με εκείνη του περασμένου Οκτωβρίου, που ναυάγησε όταν οι Ιρανοί ζήτησαν εκ των υστέρων ο εμπλουτισμός να γίνεται στο έδαφός τους. Χθες, έσπευσαν να διευκρινίσουν ότι δεν σκοπεύουν να αναστείλουν «άκρως ευαίσθητες» δραστηριότητες, σχετικές με την πυρηνική ενέργεια.
Προφανώς για τον λόγο αυτό και με τον ισχυρισμό ότι από τον Οκτώβριο έως τώρα το Ιράν έχει προλάβει να εμπλουτίσει ουράνιο, άρα οι αρχικά συμφωνημένες ποσότητες της ανταλλαγής δεν ισχύουν, οι αντιδράσεις στη Δύση ήταν «μουδιασμένες». Αρχικά η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία ζήτησαν περισσότερες λεπτομέρειες και έως ότου το Ιράν τεκμηριώσει με έργα τις καλές του προθέσεις, να μη σταματήσει η συζήτηση για τις κυρώσεις. Περισσότερη πληροφόρηση ζήτησε και ο Ρώσος πρόεδρος Μεντβέντεφ, που αναρωτήθηκε εάν το Ιράν θα συνεχίσει, ανεξαρτήτως ανταλλαγής, να εμπλουτίζει ουράνιο. Η συμφωνία πρόκειται να υποβληθεί προς διερεύνηση στην ομάδα της Βιέννης - ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Γαλλία, Γερμανία, Βρετανία.
Αργά αντέδρασε η Ουάσιγκτον. Τις σοβαρές ανησυχίες που συνεχίζουν να τρέφουν έναντι των ιρανικών προθέσεων οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους, επεσήμανε ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Ρόμπερτ Γκιμπς, που ωστόσο χαρακτήρισε «δυνάμει θετικό βήμα» τη συμφωνία και χαιρέτισε τη διαμεσολαβητική προσπάθεια Τουρκίας - Βραζιλίας.
«Η συμφωνία μπορεί να υπονομεύσει την προσπάθεια της κυβέρνησης Ομπάμα να εξασφαλίσει διεθνή στήριξη στις κυρώσεις», σημείωναν χθες οι αναλυτές, την ώρα που ο Τούρκος πρέσβης στην Ουάσιγκτον, Ναμίκ Ταν, ζητούσε από τους Αμερικανούς να στηρίξουν μια συμφωνία «που ανταποκρίνεται σε όλα τα αιτήματά τους».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου