Λευκωσία: Λίγα 24ωρα μετά τις τουρκικές εκλογές η Τουρκία άρχισε να αυξάνει τις προκλήσεις επιχειρώντας να συντηρήσει κλίμα έντασης σε Αιγαίο και Κύπρο. Ελλάδα και Κύπρος βρίσκονται αντιμέτωπες με συνεχείς προκλήσεις και αμφισβητήσεις της κυριαρχίας τους και τούτο συνδέεται με πολλούς και διαφορετικούς παράγοντες. Αυτές οι κινήσεις γίνονται ενώ στην Κύπρο άρχισε νέα διαδικασία των συνομιλιών για το Κυπριακό, την ίδια ώρα που είναι σαφές πως το μετεκλογικό τοπίο στην Τουρκία συντηρεί μια αβεβαιότητα.
Όπως πληροφορούμαστε, παρόλο που δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα κατά πόσο η τακτική αυτή εντάσσεται στη λογική εξωτερίκευσης της κρίσης ή εάν αξιοποιείται από τους στρατιωτικούς «κενό εξουσίας», είναι προφανές πως αυτές οι προσεγγίσεις δυσκολεύουν τα πεδία συνεννόησης. Την ίδια ώρα, ο τουρκικός κατοχικός στρατός στην Κύπρο, κινείται «αυτόνομα» και πέρα από το κλίμα που διαμορφώνεται στις συνομιλίες. Ένα από τα παραδείγματα είναι και η πυρκαγιά που έχει ξεσπάσει στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Ως γνωστό ο τουρκικός Στρατός απέρριψε ευθέως βοήθεια που είχε προταθεί από την κυπριακή κυβέρνηση. Κι αυτό δεν είναι το μόνο περιστατικό.
Πρώτον, η πραγματοποίηση κοινής άσκησης Έρευνας και Διάσωσης (NAVTEX εξέδωσε το Κέντρο της Αττάλειας) Τουρκίας-ψευδοκράτους, στις 11-12 Ιουνίου νοτίως της Καρπασίας αλλά και ανοιχτά της Αμμοχώστου. Η άσκηση υπό το όνομα «Μάρτυρας Ανθυπολοχαγός Caner Gönyeli 2015» πραγματοποιήθηκε και στη ξηρά, στην κατεχόμενη δηλαδή περιοχή.
Δεύτερον, η έκδοση νέας NAVTEX που διατηρεί στην περιοχή το σεισμογραφικό σκάφος Barbaros Hayreddin Pasa και τα δυο συνοδευτικά του, μέχρι τις 15 Αυγούστου. Το πλοίο κινείται με βάση τις συντεταγμένες εκτός κυπριακής ΑΟΖ βορείως και δυτικά της Κύπρου.
Τρίτον, εξέδωσε NAVTEX 547/15 για πρόγραμμα υποθαλάσσιων εργασιών πόντισης, ελέγχου καλωδίων από το ιταλικό πλοίο OGS EXPLORA, από τις 15 μέχρι 18 Ιουνίου. Η περιοχή εκτείνεται ανατολικά και νοτιοανατολικά της Ρόδου και νοτίως του Καστελόριζου.
Τέταρτον, προχώρησε σε δέσμευση περιοχής την περίοδο 15 Ιουνίου-31 Δεκεμβρίου 2015 με την έκδοση της NAVTEX 564/15 για επικίνδυνες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το αθηναϊκό Έθνος, η συγκεκριμένη περιοχή που δέσμευσε η Τουρκία περικλείει τον διεθνή εναέριο χώρο μεταξύ Λέσβου, Αϊ-Στράτη, της νησίδας Πιπέρι Αλοννήσου και ανατολικά της Σκύρου. Η δέσμευση γίνεται για ιδιαίτερα μεγάλο διάστημα (από 15 Ιουνίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015) για «επικίνδυνες δραστηριότητες» καθημερινά από τις 5 π.μ. ώς τις 4 μ.μ. με την εξαίρεση των Σαββατοκύριακων και των εθνικών εορτών.
Πέμπτο, στη διάρκεια της άσκησης «Αετός της Ανατολίας 7», η οποία πραγματοποιήθηκε για έβδομη συνεχή χρονιά στη χώρα, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Ισπανίας, του Πακιστάν, της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, τουρκικά αεροπλάνα παραβίασαν την περασμένη εβδομάδα το FIR Λευκωσίας. Συγκεκριμένα 28 αεροσκάφη εισήλθαν στο FIR Λευκωσίας κατά σε δυάδες.
Όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, στην Αθήνα τόσο το υπουργείο Εξωτερικών όσο και το υπουργείο Άμυνας, παρακολουθούν με ιδιαίτερη ανησυχία τις τουρκικές κινήσεις. Όπως συναφώς υποδεικνύεται δεν αποκλείεται η Άγκυρα να θεωρεί ευάλωτη την Ελλάδα λόγω των οικονομικών της προβλημάτων και του γεγονότος ότι η προσοχή είναι επικεντρωμένη στη διαχείριση της κρίσης και στην απόκρουση των πιέσεων που δέχεται και να προσπαθεί να αξιοποιήσει την κατάσταση προς όφελος της. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι πτήσεις εντός του ελληνικού εναέριου χώρου, με στόχο να προκαλούν αναχαιτίσεις από ελληνικά μαχητικά. Οι επιχειρήσεις αυτές στοιχίζουν λεφτά.
Σύμφωνα με το αθηναϊκό Βήμα, οι κινήσεις έχουν τη σημασία τους, αλλά την ίδια στιγμή δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται αβασάνιστα ως αποτέλεσμα του εκλογικού αποτελέσματος στην Τουρκία. Εντάσσονται στην πάγια λογική της συνδιαχείρισης του Αιγαίου.
Η είσοδος του τουρκικού πλοίου υποκλοπών «Τσανταρλί» έχει σχέση με την αμφισβήτηση εκ μέρους της Άγκυρας των ελληνικών πεδίων βολής (θέμα που έχει απασχολήσει τις συνομιλίες για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Ηδη υπάρχει από το 2014 κατατεθειμένη προς την Αθήνα η προειδοποίηση ότι αν δεν απενεργοποιηθούν τουλάχιστον δύο εξ αυτών ή δεν περιοριστεί η περίοδος δέσμευσής τους, τότε η Τουρκία θα προχωρήσει στη δημιουργία δικού της, τρίτου, πεδίου βολής.
«Ξεχάστε την Κύπρο και θα τα βρούμε»
Τα Χριστούγεννα του 1994, ο Ελλαδίτης δημοσιογράφος Γιώργος Μαλούχος ταξίδεψε στην Τουρκία για να πάρει συνέντευξη του τότε Προέδρου και προσφάτως αποβιώσαντος, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ. Ο δημοσιογράφος, 21 χρόνια μετά, έγραψε στο «Βήμα», μεταξύ άλλων, τα εξής: «(...) Το σοβαρό όλων συνέβη μετά τη συνέντευξη, όταν ο Ντεμιρέλ ζήτησε να μείνουμε μόνοι στο γραφείο του και έγινε μια συζήτηση ουσίας σε εντελώς διαφορετικό κλίμα από ό,τι η τυπικότητα της συνέντευξης επέβαλε (…) Το πιο ουσιώδες τμήμα της ίσως ήταν εκείνο στο οποίο ο Ντεμιρέλ μου είπε: “Θέλω να σου ζητήσω να μεταφέρεις ένα μήνυμά μου στους αρχηγούς των δύο μεγάλων κομμάτων στην Ελλάδα. Κάτι που θέλω να τους πω, αλλά δεν μπορώ αλλιώς. Κι αυτή είναι μία καλή ευκαιρία”. Του υποσχέθηκα ότι θα το κάνω, όπως και το έκανα επιστρέφοντας. Το μήνυμά του έλεγε: “Με την Ελλάδα, μπορούμε να τα βρούμε στα πάντα. Μπορούν όλα να τελειώσουν και οι σχέσεις να γίνουν άριστες. Υπάρχει όμως μία προυπόθεση γι’ αυτό. Μία και μόνη”. “Ποια;” τον ρώτησα. “Να αποδεχθείτε, επιτέλους, ότι χάσατε την Κύπρο και να καταλάβετε ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση ποτέ η Τουρκία να φύγει από το νησί. Ποτέ και με κανέναν ηγέτη, όποιος κι αν είναι. Αν δεν το καταλάβετε αυτό, δεν θα προχωρήσουμε. Εμείς δεν πρόκειται ποτέ και για κανένα λόγο να αφήσουμε την Κύπρο”. Αυτά ακριβώς ήταν τα λόγια του. Του είπα ότι θα τα μεταφέρω ακριβώς, όπως και έγινε. Του είπα όμως, ταυτόχρονα, ότι είναι κρίμα: γιατί είναι εξίσου αδύνατον ο Ελληνισμός να ξεχάσει και να αποδεχθεί τον Αττίλα. Και ότι αν βρεθούν πολιτικές ηγεσίες που το θελήσουν, δεν θα αντέξουν στην πίεση του κόσμου - ελπίζω ότι δεν μετέδωσα λάθος εικόνα στον νεκρό σήμερα Πρόεδρο, έναν πολύ ευγενή και σοβαρό άνθρωπο…
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε ως κύριο θέμα στο πρώτο φύλλο του “Οικονομικού Ταχυδρόμου” του 1995, στις 5 Ιανουαρίου. Μαζί, μία άλλη συνέντευξη ήταν το μόνο δεύτερο θέμα στο εξώφυλλο του ιστορικού περιοδικού: ο αείμνηστος Γιάννος Κρανιδιώτης, υφυπουργός ή αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών τότε, μιλούσε στους Αντώνη Παπαγιαννίδη και Χρύσανθο Λαζαρίδη για τον στόχο της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Το βράδυ μού τηλεφώνησε εντυπωσιασμένος με το θέμα Ντεμιρέλ και μου ζήτησε να τα πούμε στο γραφείο του που βρισκόταν στον ψηλότερο όροφο του παλιού ξενοδοχείου “Αστέρας” στο Σύνταγμα, το οποίο είχε περάσει στο Υπουργείο. Μιλήσαμε πολύ ώρα και του μετέδωσα όλη την εικόνα από το προεδρικό γραφείο στην Αγκυρα: κατάλαβε αμέσως το τι μου είχε πει ο Ντεμιρέλ, ήταν σαν να το είχε ζήσει κι ο ίδιος. Όμως, το ζήτημα της ευρωπαϊκής ένταξης της Κύπρου ήταν το κυρίαρχο που τότε έμοιαζε περίπου αδύνατο να επιτευχθεί, σε βαθμό που η βεβαιότητα που εξέφραζε περί αυτού, έμοιαζε να τον εκθέτει. Τελικά, είχε δίκιο…»
Όπως πληροφορούμαστε, παρόλο που δεν υπάρχει ξεκάθαρη εικόνα κατά πόσο η τακτική αυτή εντάσσεται στη λογική εξωτερίκευσης της κρίσης ή εάν αξιοποιείται από τους στρατιωτικούς «κενό εξουσίας», είναι προφανές πως αυτές οι προσεγγίσεις δυσκολεύουν τα πεδία συνεννόησης. Την ίδια ώρα, ο τουρκικός κατοχικός στρατός στην Κύπρο, κινείται «αυτόνομα» και πέρα από το κλίμα που διαμορφώνεται στις συνομιλίες. Ένα από τα παραδείγματα είναι και η πυρκαγιά που έχει ξεσπάσει στην κατεχόμενη Αμμόχωστο. Ως γνωστό ο τουρκικός Στρατός απέρριψε ευθέως βοήθεια που είχε προταθεί από την κυπριακή κυβέρνηση. Κι αυτό δεν είναι το μόνο περιστατικό.
Πρώτον, η πραγματοποίηση κοινής άσκησης Έρευνας και Διάσωσης (NAVTEX εξέδωσε το Κέντρο της Αττάλειας) Τουρκίας-ψευδοκράτους, στις 11-12 Ιουνίου νοτίως της Καρπασίας αλλά και ανοιχτά της Αμμοχώστου. Η άσκηση υπό το όνομα «Μάρτυρας Ανθυπολοχαγός Caner Gönyeli 2015» πραγματοποιήθηκε και στη ξηρά, στην κατεχόμενη δηλαδή περιοχή.
Δεύτερον, η έκδοση νέας NAVTEX που διατηρεί στην περιοχή το σεισμογραφικό σκάφος Barbaros Hayreddin Pasa και τα δυο συνοδευτικά του, μέχρι τις 15 Αυγούστου. Το πλοίο κινείται με βάση τις συντεταγμένες εκτός κυπριακής ΑΟΖ βορείως και δυτικά της Κύπρου.
Τρίτον, εξέδωσε NAVTEX 547/15 για πρόγραμμα υποθαλάσσιων εργασιών πόντισης, ελέγχου καλωδίων από το ιταλικό πλοίο OGS EXPLORA, από τις 15 μέχρι 18 Ιουνίου. Η περιοχή εκτείνεται ανατολικά και νοτιοανατολικά της Ρόδου και νοτίως του Καστελόριζου.
Τέταρτον, προχώρησε σε δέσμευση περιοχής την περίοδο 15 Ιουνίου-31 Δεκεμβρίου 2015 με την έκδοση της NAVTEX 564/15 για επικίνδυνες επιχειρήσεις. Σύμφωνα με το αθηναϊκό Έθνος, η συγκεκριμένη περιοχή που δέσμευσε η Τουρκία περικλείει τον διεθνή εναέριο χώρο μεταξύ Λέσβου, Αϊ-Στράτη, της νησίδας Πιπέρι Αλοννήσου και ανατολικά της Σκύρου. Η δέσμευση γίνεται για ιδιαίτερα μεγάλο διάστημα (από 15 Ιουνίου μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2015) για «επικίνδυνες δραστηριότητες» καθημερινά από τις 5 π.μ. ώς τις 4 μ.μ. με την εξαίρεση των Σαββατοκύριακων και των εθνικών εορτών.
Πέμπτο, στη διάρκεια της άσκησης «Αετός της Ανατολίας 7», η οποία πραγματοποιήθηκε για έβδομη συνεχή χρονιά στη χώρα, με τη συμμετοχή των ΗΠΑ, της Βρετανίας, της Ισπανίας, του Πακιστάν, της Τουρκίας και του ΝΑΤΟ, τουρκικά αεροπλάνα παραβίασαν την περασμένη εβδομάδα το FIR Λευκωσίας. Συγκεκριμένα 28 αεροσκάφη εισήλθαν στο FIR Λευκωσίας κατά σε δυάδες.
Όπως αναφέρουν συναφείς πληροφορίες, στην Αθήνα τόσο το υπουργείο Εξωτερικών όσο και το υπουργείο Άμυνας, παρακολουθούν με ιδιαίτερη ανησυχία τις τουρκικές κινήσεις. Όπως συναφώς υποδεικνύεται δεν αποκλείεται η Άγκυρα να θεωρεί ευάλωτη την Ελλάδα λόγω των οικονομικών της προβλημάτων και του γεγονότος ότι η προσοχή είναι επικεντρωμένη στη διαχείριση της κρίσης και στην απόκρουση των πιέσεων που δέχεται και να προσπαθεί να αξιοποιήσει την κατάσταση προς όφελος της. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι έχουν αυξηθεί οι πτήσεις εντός του ελληνικού εναέριου χώρου, με στόχο να προκαλούν αναχαιτίσεις από ελληνικά μαχητικά. Οι επιχειρήσεις αυτές στοιχίζουν λεφτά.
Σύμφωνα με το αθηναϊκό Βήμα, οι κινήσεις έχουν τη σημασία τους, αλλά την ίδια στιγμή δεν πρέπει να χαρακτηρίζονται αβασάνιστα ως αποτέλεσμα του εκλογικού αποτελέσματος στην Τουρκία. Εντάσσονται στην πάγια λογική της συνδιαχείρισης του Αιγαίου.
Η είσοδος του τουρκικού πλοίου υποκλοπών «Τσανταρλί» έχει σχέση με την αμφισβήτηση εκ μέρους της Άγκυρας των ελληνικών πεδίων βολής (θέμα που έχει απασχολήσει τις συνομιλίες για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης). Ηδη υπάρχει από το 2014 κατατεθειμένη προς την Αθήνα η προειδοποίηση ότι αν δεν απενεργοποιηθούν τουλάχιστον δύο εξ αυτών ή δεν περιοριστεί η περίοδος δέσμευσής τους, τότε η Τουρκία θα προχωρήσει στη δημιουργία δικού της, τρίτου, πεδίου βολής.
«Ξεχάστε την Κύπρο και θα τα βρούμε»
Τα Χριστούγεννα του 1994, ο Ελλαδίτης δημοσιογράφος Γιώργος Μαλούχος ταξίδεψε στην Τουρκία για να πάρει συνέντευξη του τότε Προέδρου και προσφάτως αποβιώσαντος, Σουλεϊμάν Ντεμιρέλ. Ο δημοσιογράφος, 21 χρόνια μετά, έγραψε στο «Βήμα», μεταξύ άλλων, τα εξής: «(...) Το σοβαρό όλων συνέβη μετά τη συνέντευξη, όταν ο Ντεμιρέλ ζήτησε να μείνουμε μόνοι στο γραφείο του και έγινε μια συζήτηση ουσίας σε εντελώς διαφορετικό κλίμα από ό,τι η τυπικότητα της συνέντευξης επέβαλε (…) Το πιο ουσιώδες τμήμα της ίσως ήταν εκείνο στο οποίο ο Ντεμιρέλ μου είπε: “Θέλω να σου ζητήσω να μεταφέρεις ένα μήνυμά μου στους αρχηγούς των δύο μεγάλων κομμάτων στην Ελλάδα. Κάτι που θέλω να τους πω, αλλά δεν μπορώ αλλιώς. Κι αυτή είναι μία καλή ευκαιρία”. Του υποσχέθηκα ότι θα το κάνω, όπως και το έκανα επιστρέφοντας. Το μήνυμά του έλεγε: “Με την Ελλάδα, μπορούμε να τα βρούμε στα πάντα. Μπορούν όλα να τελειώσουν και οι σχέσεις να γίνουν άριστες. Υπάρχει όμως μία προυπόθεση γι’ αυτό. Μία και μόνη”. “Ποια;” τον ρώτησα. “Να αποδεχθείτε, επιτέλους, ότι χάσατε την Κύπρο και να καταλάβετε ότι δεν υπάρχει καμία περίπτωση ποτέ η Τουρκία να φύγει από το νησί. Ποτέ και με κανέναν ηγέτη, όποιος κι αν είναι. Αν δεν το καταλάβετε αυτό, δεν θα προχωρήσουμε. Εμείς δεν πρόκειται ποτέ και για κανένα λόγο να αφήσουμε την Κύπρο”. Αυτά ακριβώς ήταν τα λόγια του. Του είπα ότι θα τα μεταφέρω ακριβώς, όπως και έγινε. Του είπα όμως, ταυτόχρονα, ότι είναι κρίμα: γιατί είναι εξίσου αδύνατον ο Ελληνισμός να ξεχάσει και να αποδεχθεί τον Αττίλα. Και ότι αν βρεθούν πολιτικές ηγεσίες που το θελήσουν, δεν θα αντέξουν στην πίεση του κόσμου - ελπίζω ότι δεν μετέδωσα λάθος εικόνα στον νεκρό σήμερα Πρόεδρο, έναν πολύ ευγενή και σοβαρό άνθρωπο…
Η συνέντευξη δημοσιεύθηκε ως κύριο θέμα στο πρώτο φύλλο του “Οικονομικού Ταχυδρόμου” του 1995, στις 5 Ιανουαρίου. Μαζί, μία άλλη συνέντευξη ήταν το μόνο δεύτερο θέμα στο εξώφυλλο του ιστορικού περιοδικού: ο αείμνηστος Γιάννος Κρανιδιώτης, υφυπουργός ή αναπληρωτής υπουργός εξωτερικών τότε, μιλούσε στους Αντώνη Παπαγιαννίδη και Χρύσανθο Λαζαρίδη για τον στόχο της ένταξης της Κύπρου στην ΕΕ. Το βράδυ μού τηλεφώνησε εντυπωσιασμένος με το θέμα Ντεμιρέλ και μου ζήτησε να τα πούμε στο γραφείο του που βρισκόταν στον ψηλότερο όροφο του παλιού ξενοδοχείου “Αστέρας” στο Σύνταγμα, το οποίο είχε περάσει στο Υπουργείο. Μιλήσαμε πολύ ώρα και του μετέδωσα όλη την εικόνα από το προεδρικό γραφείο στην Αγκυρα: κατάλαβε αμέσως το τι μου είχε πει ο Ντεμιρέλ, ήταν σαν να το είχε ζήσει κι ο ίδιος. Όμως, το ζήτημα της ευρωπαϊκής ένταξης της Κύπρου ήταν το κυρίαρχο που τότε έμοιαζε περίπου αδύνατο να επιτευχθεί, σε βαθμό που η βεβαιότητα που εξέφραζε περί αυτού, έμοιαζε να τον εκθέτει. Τελικά, είχε δίκιο…»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου