Τίποτα δεν δικαιολογεί τη βιασύνη της Αθήνας να επιλύσει στην παρούσα οικονομική συγκυρία, που η Ελλάδα είναι ο αδύναμος κρίκος της Ε.Ε., το θέμα της υφαλοκρηπίδας.
Αυτή είναι η άποψη του ευρωβουλευτή της Ν.Δ. και πρώην εκπροσώπου του ΥΠΕΞ Γ. Κουμουτσάκου, στη συνέντευξη που παραχωρεί σήμερα στην «Ε». Ο ίδιος θεωρεί ότι η προοπτική της κοινής εξωτερικής πολιτικής στην Ε.Ε. πλήττεται λόγω της ανάπτυξης του ευρωσκεπτικισμού, αλλά και εκ του γεγονότος ότι «ορισμένα κράτη-μέλη συμπεριφέρονται περισσότερο ως μοχθηροί δανειστές και λιγότερο ως αλληλέγγυοι εταίροι».*Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
* Πόσο επηρεάζει η οικονομική συγκυρία την εξωτερική πολιτική της χώρας μας;
**«Η οικονομία είναι θεμελιώδης συντελεστής ισχύος κάθε κράτους και επηρεάζει αποφασιστικά τη διαμόρφωση και τις δυνατότητες της εξωτερικής πολιτικής. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Η εξωτερική της πολιτική δεν μπορεί να παραμείνει ίδια και απαράλλακτη σε αυτήν την περίοδο της μεγάλης κρίσης και των περιφερειακών μεταβολών. Προσοχή όμως. Αυτό δεν μπορεί να συνηγορεί σε αδράνεια ή -αλίμονο- σε υποχωρητικότητα σε κρίσιμα ζητήματα και συμφέροντά μας. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια "χαμηλού κόστους και αυξημένης απόδοσης διπλωματική υπηρεσία και διπλωματία"».
**Είμαστε αυτή τη στιγμή ο «αδύναμος κρίκος» στην Ε.Ε. Θεωρείτε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει επιδείξει την απαιτούμενη αλληλεγγύη προς τη χώρα μας; Και εν πάση περιπτώσει πόσο θα βοηθούσε μια κοινή εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. στην παρούσα συγκυρία;
**«Πράγματι είμαστε "αδύναμος κρίκος". Ομως δεν είμαστε ο μόνος "αδύναμος κρίκος" σε μια "αλυσίδα" που και η ίδια δείχνει σκουριασμένη. Δυστυχώς στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όλο και συχνότερα, παραμερίζονται θεμελιώδεις αρχές και αξίες, όπως η αρχή της αλληλεγγύης. Ορισμένα κράτη-μέλη συμπεριφέρονται περισσότερο ως μοχθηροί δανειστές και λιγότερο ως αλληλέγγυοι εταίροι. Οικονομικοί και πολιτικοί εθνικισμοί ανακάμπτουν συνεχώς σε όλο και περισσότερα κράτη-μέλη. Με μεγάλη ανησυχία παρατηρώ την άμπωτη του ευρωπαϊσμού και την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.
»Αυτό το κύμα, αργά ή γρήγορα, φοβάμαι ότι θα "χτυπήσει" και την κοινή εξωτερική πολιτική. Κάτι τέτοιο θα ήταν σοβαρό πλήγμα για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας».
* Με αυτά τα δεδομένα, αλλά και με δεδομένο ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας για την υφαλοκρηπίδα, είναι η κατάλληλη εποχή για να επιλυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα;
**«Αυτήν την περίοδο, είναι προφανές ότι ο συσχετισμός ισχύος δεν ευνοεί την Ελλάδα. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να μας αποτρέψει από την επίπονη προσπάθεια αναζήτησης του κοινού τόπου με την Αγκυρα. Ο κίνδυνος σε αυτό το στάδιο είναι η βιασύνη να "κλείσει" το θέμα. Αντιλαμβάνομαι τη "σπουδή" της Αγκυρας. Εκπλήσσομαι όμως και ανησυχώ με την ακατανόητη "βιασύνη" της Αθήνας. Τίποτα στη συμπεριφορά της Τουρκίας στη θάλασσα και τον εναέριο χώρο του Αιγαίου δεν τη δικαιολογεί. Το αντίθετο μάλιστα».
* Τι θα μπορούσε να γίνει;
**«Θα πρέπει να εξεταστεί η σύνδεση του ρυθμού των διερευνητικών επαφών με τη συχνότητα, την ποσότητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς της Αγκυρας στο Αιγαίο με αντιστρόφως ανάλογο τρόπο.
»Ας μην κρυβόμαστε. Η πρόφαση των "καλών πολιτικών" και των "κακών στρατιωτικών" έχει τελειώσει. Μετά και τις πρόσφατες εκλογές στην Τουρκία, ο κ. Ερντογάν είναι πολύ ισχυρός και έναντι του στρατού. Είναι η στιγμή για να "αποστρατιωτικοποιήσει" η Τουρκία τη συμπεριφορά της έναντι της Ελλάδας».
**Η οριοθέτηση της ΑΟΖ από ελληνικής πλευράς θα επιβαρύνει τις συνομιλίες των δύο πλευρών, όπως δήλωνε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δ. Δρούτσας;
«Τα τελευταία τριάντα χρόνια η Τουρκία επιδιώκει σταθερά να διευρύνει τη διαπραγματευτική της θέση σε βάρος της Ελλάδας, προσθέτοντας νέα ζητήματα, όπως οι διαβόητες "γκρίζες ζώνες".
»Οποτε η Ελλάδα επιχείρησε να ασκήσει νόμιμα δικαιώματά της υπήρξε εντονότατη τουρκική αντίδραση. Θεωρώ λοιπόν απαράδεκτο στρατηγικό και τακτικό λάθος τη δημόσια αποκήρυξη και παραίτηση του πρώην ΥΠΕΞ από την ΑΟΖ ακόμη και ως διπλωματικού χαρτιού που σε κάποια δεδομένη στιγμή θα μπορούσε να ήταν χρήσιμο στη διαπραγμάτευση με την Αγκυρα. Δεν γνωρίζω γιατί, τι θέλησε να αποφύγει ή να ικανοποιήσει ο κ. Δρούτσας και έκανε αυτή την ιδιαίτερα ατυχή δήλωση. Ο νέος υπουργός θα πρέπει να διορθώσει με πρώτη ευκαιρία».
**Υπάρχει περίπτωση προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης;
**«Αυτό μπορούν να το πουν όσοι συμμετέχουν στις διερευνητικές συνομιλίες και γνωρίζουν την πορεία και τη δυναμική της διαπραγμάτευσης. Τους τελευταίους μήνες, πολύ συχνά, γινόμαστε δέκτες αντιφατικών πληροφοριών και διαρροών, κυρίως από την Αγκυρα που εμφανίζεται σταθερά αισιόδοξη. Η Αθήνα φαίνεται πιο επιφυλακτική. Το τοπίο είναι ομιχλώδες λοιπόν.
»Από τη δεκαετία του '70 η Ελλάδα έχει σταθερά υποστηρίξει τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Από τότε όμως, όπως ήδη είπαμε, η Αγκυρα επιβαρύνει συνεχώς τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις με νέες απαιτήσεις και ζητήματα.
»Επομένως, το μεγάλο κρίσιμο ερώτημα είναι ποιο ακριβώς θα είναι το αντικείμενο της διαφοράς επί του οποίου θα κληθεί να αποφανθεί το δικαστήριο. Δηλαδή, ποιο θα είναι το περιεχόμενο του ενδεχόμενου "συνυποσχετικού" που θα πρέπει να υπογράψουν Αθήνα και Αγκυρα. Τι θα γίνει για παράδειγμα με τις "γκρίζες ζώνες";».
* Κατ' επέκταση είναι η περίοδος για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων;
**«Ο Γκρούεφσκι κέρδισε και πάλι τις εκλογές στη βάση μιας σκληρής εθνικιστικής ατζέντας. Οι προκλητικές αστειότητες με τα θεόρατα πανάκριβα αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην πλατεία των Σκοπίων δεν προμηνύουν τίποτα καλό. Επιβεβαιώνουν ότι τίποτα δεν αλλάζει στη νοοτροπία των κυβερνώντων στα Σκόπια. Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει εδώ και χρόνια κάνει το απαραίτητο βήμα για να βρεθεί κοινός τόπος, ορίζοντας ταυτόχρονα και την κόκκινη γραμμή της. Η κυβέρνηση, ειδικά μάλιστα στις παρούσες συνθήκες, δεν μπορεί να μετακινηθεί από αυτήν. Με αυτά τα δεδομένα δεν βλέπω εύκολη απεμπλοκή από το σημερινό αδιέξοδο».
**Το υπουργείο Εξωτερικών έχει περιθώρια να προσαρμοστεί στη νέα οικονομική πραγματικότητα; Πόσο θα βλάψει τη χώρα η περιστολή δαπανών στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής;
**«Η μεγάλη περιστολή των δημοσίων δαπανών δεν είναι περιστασιακή αναγκαιότητα για την Ελλάδα. Θα είναι σταθερό δεδομένο για πολλά χρόνια. Το υπουργείο Εξωτερικών δεν εξαιρείται. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι το "εάν" αλλά το "πώς" θα προσαρμοστεί στα νέα δυσμενή οικονομικά δεδομένα. Οχι πάντως με την αφελή λογική των οριζόντιων και χωρίς μέτρο περικοπών σε μισθούς και επιδόματα.
»Οπως σας είπα, χρειαζόμαστε μια χαμηλού κόστους και αυξημένης απόδοσης διπλωματική υπηρεσία. Εάν αυτό γίνει με το σωστό σχεδιασμό, οι επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική της χώρας θα μετριαστούν». *
Τίποτα δεν δικαιολογεί τη βιασύνη της Αθήνας να επιλύσει στην παρούσα οικονομική συγκυρία, που η Ελλάδα είναι ο αδύναμος κρίκος της Ε.Ε., το θέμα της υφαλοκρηπίδας.
Αυτή είναι η άποψη του ευρωβουλευτή της Ν.Δ. και πρώην εκπροσώπου του ΥΠΕΞ Γ. Κουμουτσάκου, στη συνέντευξη που παραχωρεί σήμερα στην «Ε». Ο ίδιος θεωρεί ότι η προοπτική της κοινής εξωτερικής πολιτικής στην Ε.Ε. πλήττεται λόγω της ανάπτυξης του ευρωσκεπτικισμού, αλλά και εκ του γεγονότος ότι «ορισμένα κράτη-μέλη συμπεριφέρονται περισσότερο ως μοχθηροί δανειστές και λιγότερο ως αλληλέγγυοι εταίροι».*Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής:
* Πόσο επηρεάζει η οικονομική συγκυρία την εξωτερική πολιτική της χώρας μας;
**«Η οικονομία είναι θεμελιώδης συντελεστής ισχύος κάθε κράτους και επηρεάζει αποφασιστικά τη διαμόρφωση και τις δυνατότητες της εξωτερικής πολιτικής. Η Ελλάδα δεν αποτελεί εξαίρεση. Η εξωτερική της πολιτική δεν μπορεί να παραμείνει ίδια και απαράλλακτη σε αυτήν την περίοδο της μεγάλης κρίσης και των περιφερειακών μεταβολών. Προσοχή όμως. Αυτό δεν μπορεί να συνηγορεί σε αδράνεια ή -αλίμονο- σε υποχωρητικότητα σε κρίσιμα ζητήματα και συμφέροντά μας. Χρειαζόμαστε επειγόντως μια "χαμηλού κόστους και αυξημένης απόδοσης διπλωματική υπηρεσία και διπλωματία"».
**Είμαστε αυτή τη στιγμή ο «αδύναμος κρίκος» στην Ε.Ε. Θεωρείτε ότι η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει επιδείξει την απαιτούμενη αλληλεγγύη προς τη χώρα μας; Και εν πάση περιπτώσει πόσο θα βοηθούσε μια κοινή εξωτερική πολιτική της Ε.Ε. στην παρούσα συγκυρία;
**«Πράγματι είμαστε "αδύναμος κρίκος". Ομως δεν είμαστε ο μόνος "αδύναμος κρίκος" σε μια "αλυσίδα" που και η ίδια δείχνει σκουριασμένη. Δυστυχώς στην Ευρωπαϊκή Ενωση, όλο και συχνότερα, παραμερίζονται θεμελιώδεις αρχές και αξίες, όπως η αρχή της αλληλεγγύης. Ορισμένα κράτη-μέλη συμπεριφέρονται περισσότερο ως μοχθηροί δανειστές και λιγότερο ως αλληλέγγυοι εταίροι. Οικονομικοί και πολιτικοί εθνικισμοί ανακάμπτουν συνεχώς σε όλο και περισσότερα κράτη-μέλη. Με μεγάλη ανησυχία παρατηρώ την άμπωτη του ευρωπαϊσμού και την άνοδο του ευρωσκεπτικισμού.
»Αυτό το κύμα, αργά ή γρήγορα, φοβάμαι ότι θα "χτυπήσει" και την κοινή εξωτερική πολιτική. Κάτι τέτοιο θα ήταν σοβαρό πλήγμα για την εξωτερική πολιτική της Ελλάδας».
* Με αυτά τα δεδομένα, αλλά και με δεδομένο ότι βρίσκονται σε εξέλιξη οι διερευνητικές επαφές μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας για την υφαλοκρηπίδα, είναι η κατάλληλη εποχή για να επιλυθεί το συγκεκριμένο ζήτημα;
**«Αυτήν την περίοδο, είναι προφανές ότι ο συσχετισμός ισχύος δεν ευνοεί την Ελλάδα. Αυτό όμως δεν θα πρέπει να μας αποτρέψει από την επίπονη προσπάθεια αναζήτησης του κοινού τόπου με την Αγκυρα. Ο κίνδυνος σε αυτό το στάδιο είναι η βιασύνη να "κλείσει" το θέμα. Αντιλαμβάνομαι τη "σπουδή" της Αγκυρας. Εκπλήσσομαι όμως και ανησυχώ με την ακατανόητη "βιασύνη" της Αθήνας. Τίποτα στη συμπεριφορά της Τουρκίας στη θάλασσα και τον εναέριο χώρο του Αιγαίου δεν τη δικαιολογεί. Το αντίθετο μάλιστα».
* Τι θα μπορούσε να γίνει;
**«Θα πρέπει να εξεταστεί η σύνδεση του ρυθμού των διερευνητικών επαφών με τη συχνότητα, την ποσότητα και τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της συμπεριφοράς της Αγκυρας στο Αιγαίο με αντιστρόφως ανάλογο τρόπο.
»Ας μην κρυβόμαστε. Η πρόφαση των "καλών πολιτικών" και των "κακών στρατιωτικών" έχει τελειώσει. Μετά και τις πρόσφατες εκλογές στην Τουρκία, ο κ. Ερντογάν είναι πολύ ισχυρός και έναντι του στρατού. Είναι η στιγμή για να "αποστρατιωτικοποιήσει" η Τουρκία τη συμπεριφορά της έναντι της Ελλάδας».
**Η οριοθέτηση της ΑΟΖ από ελληνικής πλευράς θα επιβαρύνει τις συνομιλίες των δύο πλευρών, όπως δήλωνε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Δ. Δρούτσας;
«Τα τελευταία τριάντα χρόνια η Τουρκία επιδιώκει σταθερά να διευρύνει τη διαπραγματευτική της θέση σε βάρος της Ελλάδας, προσθέτοντας νέα ζητήματα, όπως οι διαβόητες "γκρίζες ζώνες".
»Οποτε η Ελλάδα επιχείρησε να ασκήσει νόμιμα δικαιώματά της υπήρξε εντονότατη τουρκική αντίδραση. Θεωρώ λοιπόν απαράδεκτο στρατηγικό και τακτικό λάθος τη δημόσια αποκήρυξη και παραίτηση του πρώην ΥΠΕΞ από την ΑΟΖ ακόμη και ως διπλωματικού χαρτιού που σε κάποια δεδομένη στιγμή θα μπορούσε να ήταν χρήσιμο στη διαπραγμάτευση με την Αγκυρα. Δεν γνωρίζω γιατί, τι θέλησε να αποφύγει ή να ικανοποιήσει ο κ. Δρούτσας και έκανε αυτή την ιδιαίτερα ατυχή δήλωση. Ο νέος υπουργός θα πρέπει να διορθώσει με πρώτη ευκαιρία».
**Υπάρχει περίπτωση προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης;
**«Αυτό μπορούν να το πουν όσοι συμμετέχουν στις διερευνητικές συνομιλίες και γνωρίζουν την πορεία και τη δυναμική της διαπραγμάτευσης. Τους τελευταίους μήνες, πολύ συχνά, γινόμαστε δέκτες αντιφατικών πληροφοριών και διαρροών, κυρίως από την Αγκυρα που εμφανίζεται σταθερά αισιόδοξη. Η Αθήνα φαίνεται πιο επιφυλακτική. Το τοπίο είναι ομιχλώδες λοιπόν.
»Από τη δεκαετία του '70 η Ελλάδα έχει σταθερά υποστηρίξει τη δυνατότητα επίλυσης της διαφοράς της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας με προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο. Από τότε όμως, όπως ήδη είπαμε, η Αγκυρα επιβαρύνει συνεχώς τις ελληνο-τουρκικές σχέσεις με νέες απαιτήσεις και ζητήματα.
»Επομένως, το μεγάλο κρίσιμο ερώτημα είναι ποιο ακριβώς θα είναι το αντικείμενο της διαφοράς επί του οποίου θα κληθεί να αποφανθεί το δικαστήριο. Δηλαδή, ποιο θα είναι το περιεχόμενο του ενδεχόμενου "συνυποσχετικού" που θα πρέπει να υπογράψουν Αθήνα και Αγκυρα. Τι θα γίνει για παράδειγμα με τις "γκρίζες ζώνες";».
* Κατ' επέκταση είναι η περίοδος για την επίλυση του ζητήματος της ονομασίας των Σκοπίων;
**«Ο Γκρούεφσκι κέρδισε και πάλι τις εκλογές στη βάση μιας σκληρής εθνικιστικής ατζέντας. Οι προκλητικές αστειότητες με τα θεόρατα πανάκριβα αγάλματα του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην πλατεία των Σκοπίων δεν προμηνύουν τίποτα καλό. Επιβεβαιώνουν ότι τίποτα δεν αλλάζει στη νοοτροπία των κυβερνώντων στα Σκόπια. Η Ελλάδα από την πλευρά της έχει εδώ και χρόνια κάνει το απαραίτητο βήμα για να βρεθεί κοινός τόπος, ορίζοντας ταυτόχρονα και την κόκκινη γραμμή της. Η κυβέρνηση, ειδικά μάλιστα στις παρούσες συνθήκες, δεν μπορεί να μετακινηθεί από αυτήν. Με αυτά τα δεδομένα δεν βλέπω εύκολη απεμπλοκή από το σημερινό αδιέξοδο».
**Το υπουργείο Εξωτερικών έχει περιθώρια να προσαρμοστεί στη νέα οικονομική πραγματικότητα; Πόσο θα βλάψει τη χώρα η περιστολή δαπανών στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής;
**«Η μεγάλη περιστολή των δημοσίων δαπανών δεν είναι περιστασιακή αναγκαιότητα για την Ελλάδα. Θα είναι σταθερό δεδομένο για πολλά χρόνια. Το υπουργείο Εξωτερικών δεν εξαιρείται. Το ζήτημα λοιπόν δεν είναι το "εάν" αλλά το "πώς" θα προσαρμοστεί στα νέα δυσμενή οικονομικά δεδομένα. Οχι πάντως με την αφελή λογική των οριζόντιων και χωρίς μέτρο περικοπών σε μισθούς και επιδόματα.
»Οπως σας είπα, χρειαζόμαστε μια χαμηλού κόστους και αυξημένης απόδοσης διπλωματική υπηρεσία. Εάν αυτό γίνει με το σωστό σχεδιασμό, οι επιπτώσεις στην εξωτερική πολιτική της χώρας θα μετριαστούν». *
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου